راهنمای خرید آپارتمان- نکات مهم برای خرید مسکن- فروش آپارتمان
تنوع پذیری
تنوع پذیری قابلیت فراهم آوردن استفاده های مختلف از فضا است. این گونه انعطاف پذیری با دو متغیر فضا و زمان سر و کار دارد. فضای واحد مسکونی می‌تواند برای چند عملکرد به طور همزمان، و برای عملکردهای مختلف در زمان‌های مختلف استفاده شود.
مهمترین خواص تنوع پذیری فضایی عبارتند از :
-
- قابلیت دسترسی آسان و خوانا
-
- تلفیق کارکردها در فضا و تقلیل اتلاف در فضاهای ارتباطی
-
- استفاده مفید از فضای دسترسی بگونه ای که تبدیل کارکردها را میسر سازد.(عینی فر،۱۳۸۲،۲۲)
تطبیق پذیری(جابجایی فصلی و روزانه)
ساماندهی فضایی تطبیق پذیر،طرحی است که الگوهای رفتاری را در زمان‌های مختلف بدون نیاز به تغییرات کالبدی تأمین نماید. به چنین فضایی فضای چند منظوره تثبیت شده می‌گویند. در مسکن سنتی ایران با توجه به پیروی نقشه ، نما و فضاهای خانه از یک الگوی عام شکل گیری و نظام ساخت فضاهای تثبیت شده، تطبیق زندگی روزانه و فصلی با تنظیم روابط افقی و عمودی خانه و استفاده از فضاهای مختلف در ساعات مختلف روز و در فصول مختلف سال میسر می شده است، فضاهای نیمه بازی چون ایوان (شمالی) تابستان نشین و ایوان( جنوبی )زمستان نشین، سرابستان، بام خانه امکان تطبیق خانه با شرایط مختلف زندگی را فراهم می‌سازد. سازمان دهنده انعطاف پذیری در این مقیاس عنصر مرکزی خانه یعنی حیاط (فضای باز مسکونی) است. حیاط تطبیق دهنده عناصر فضا با عملکردهای مختلف و تنظیم کننده تمامی تغییرات مورد نیاز در ارتباطات داخلی خانه است. در عین حال عناصری از حیاط خانه خود در تنظیم این عملکردها نقش مهمی دارند. از جمله قرارگیری حوض در مرکز حیاط و استفاده از آن در تلطیف هوا و استفاده از فضای رویی و کنار حوض (با استفاده ازتخت چوبی ) برای نشستن در فصل تابستان و همچنین کاشت گیاهان مناسب در فصل های مختلف]زمینه تطبیق فضای حیاط با نیاز ساکنین را فراهم می آورد
تفکیک فضاهای تابستان نشین و زمستان نشین، در تطبیق فضاها با نیازهای ساکنین نقش مهمی را ایفا می‌کند. معمولا جبهه پشت آفتاب خانه با عمق و ایجاد سایه بیشتر در تابستان استفاده می شود. و جبهه رو به آفتاب مخصوص فضاهای زمستانی است. معمولا ایوانی باز با عمق زیاد در لبه بخش تابستانی قرار می‌گیرد. در جبهه غربی حیاط که از نور شرق استفاده می‌کند اتاق هایی قرار می‌گیرد که معمولا عمق کمی دارند و در تمام فصول سال قابل استفاده هستند. در خانه هایی که در سه جبهه حیاط ساخته می شدند معمولا در جبهه شرقی که در معرض تابش نور غرب است اتاقی ساخته نمی شود. به همین ترتیب زیرزمین و بالاخانه خانه تغییر مکان های فصلی و سالانه مختلفی را موجب می شده است، از جمله بالاخانه و بهار خواب در شب های تابستانی با حفظ حریم خانه برای صرف شام و استراحت و خواب استفاده می شده است. تطبیق پذیری و جابجایی در بخش ها و فضاهای خانه به عامل زمان و تغییر روز و شب و فصل های سال وابستگی واضح تری دارد. مثلا استفاده از بام خانه و بهار خواب در شب های تابستان، یا استفاده از ایوان های خانه در صبح تابستان، و یا استفاده از تالار تابستان نشین در ظهر تابستان متناسب با تغییر زمان است.
۲-۴-۳-۴تغییر پذیری (تفکیک و تجمیع)
در طراحی مسکن انعطاف پذیر، تغییر پذیری به افزایش و کاهش کمی یا تفکیک و تجمیع فضاها و امکان بازگشت به طرح اولیه واحد مسکونی پس از گسترش یا تقلیل مساحت آن گفته می شود. تغییرپذیری از دو طریق اضافه کردن به زیر بنای موجود خانه، و با تفکیک فضاهای آن (بدون تغییر مساحت) قابل دست یافتن است. این مورد در گسترش افقی یا عمودی خانه های سنتی ایران و تفکیک خانه های چند حیاطی استفاده از آن در مراحل مختلف زندگی کاربرد داشته است. در خانه های سنتی دزفول و شوشتر با استفاده از حداقل سطح اشغال زمین و استفاده از فضاهای مستقل حیاط دار در طبقات اول و دوم تغییر پذیری عملکردی و فضایی بخوبی قابل مشاهده و تحلیل است.