(رابطه۱-۱)
که در آن:
S: تعداد گونه
N: تعداد کل افراد جامعه
:ni تعداد افراد گونه iام : نمایه سیمپسون
این نمایه درصد تنوع را به ما می‌دهد، یعنی اگر دو فرد را از یک جامعه به صورت تصادفی بگیریم، چند درصد احتمال دارد که این دو فرد از دو گونه مختلف باشند. شاخص سیمپسون از صفر تا تقریباً یک تغییر می‌کند.
ب)- نمایه شانون- وینر (شانون- وینر، ۱۹۶۴)
رابطه‌ای که برای این نمایه مورد استفاده قرار می‌گیرد به شکل زیر است:
(رابطه ۱ -۲)
: نمایه شانون- وینر
😛i فراوانی نسبی افراد گونه i در نمونه مورد نظر
مقدار این شاخص از ۵/۱ تا ۵/۳ متغیر می‌باشد.
۱-۲-۵-۵-۲-شاخص‌های غنای گونه‌ای[۶۵]
غنای گونه‌ای که به نام تراکم گونه‌ای نیز خوانده می‌شود به مفهوم تعداد کل گونه‌های موجود است که شاخص‌های ریاضی برای اندازه‌گیری آن عبارتند از:
الف)شاخص غنای مارگالف[۶۶] (مارگالف، ۱۹۹۷)
که در این شاخص از رابطه (۱- ۳) برای محاسبه غنای گونه‌ای استفاده می‌شود:
(رابطه۱- ۳)
که در آن:
R: غنای گونه‌ای
S: تعداد گونه
N: تعداد افراد
ب) شاخص غنای منهینیک[۶۷] (منهینیک، ۱۹۶۴)
که از رابطه زیر استفاده می‌شود:
(رابطه۱-۴)
۱-۲-۵-۵-۳-شاخص‌های یکنواختی گونه‌ای[۶۸]
مؤلفه دیگر، یکنواختی است که از نسبت هر شاخص تنوع به حداکثر مقدار آن حاصل می‌شود، به عبارت دیگر یکنواختی چگونگی توزیع افراد را بین گونه‌های مختلف نشان می‌دهد و مقدار آن بین عدد صفر و یک تغییر می‌کند، که برای محاسبه آن از شاخص یکنواختی پیلو[۶۹] استفاده گردید.
پیلو (پیلو، ۱۹۷۵):
(رابطه ۱-۵)
۱-۲-۶- فلور[۷۰]
مطالعه منشأ جغرافیایی و بررسی فلورستیک رویش‌های هر منطقه از مؤثرترین روشها جهت شناخت ظرفیت و نیز مدیریت و حفاظت از ذخایر توارثی تنوع زیستی است و می‌تواند اطلاعات و نتایج بنیادی و ارزشمندی برای درک ویژگی‌های طبیعی به ما بدهد. تعریف پوشش گیاهی بر مبنای فلورستیک به این معنی است که هر گونه در داخل جامعه مورد بررسی باید معرفی گردد. در روش پوشش گیاهی بر اساس داده‌های فلورستیکی بایستی گونه‌های گیاهی جامعه شناسایی شوند. در این روش یکی از فاکتورهایی که می‌تواند به ما کمک کند، اشکال زیستی می‌باشد. شکل زیستی[۷۱] هر گونه گیاهی بر اساس سازش‌های اکولوژیک گیاه با شرایط محیطی به وجود آمده است. در واقع این سیمای ظاهری نوعی سازش فیلوژنیک با شرایط محیطی معین است. گیاهانی که با شکل زیستی مشابه در کنار هم رشد می‌کنند ممکن است به طور مستقیم با یکدیگر برای فضا یا آشیان اکولوژیک رقابت نمایند. این تشابه ساختاری و شکل بیانگر مشابهت در سازش جهت بهره‌گیری از منابع محیطی موجود در یک مکان معین است (مبین، ۱۳۶۰). به طور کلی اشکال زیستی در هر اجتماع گیاهی متفاوت می‌باشند و در واقع همین تفاوت اشکال زیستی، اساس ساختار اجتماعات گیاهی را تشکیل می‌دهند (اسماعیل‌زاده و همکاران، ۱۳۸۳). تاکنون فنون مختلفی برای طبقه‌بندی اشکال زیستی گیاهان انجام شده است که یکی از مشهورترین فنون ساختاری توصیف پوشش گیاهی، روش فرم رویشی رانکایر[۷۲] است (رانکایر، ۱۹۳۴). وی بر اساس محل ظهور جوانه‌های رشد در هر گونه (که معمولاً در فصل مساعد، رشد گیاهان از همین محل شروع می‌شود) یک طیف بیولوژیکی را ارائه نمود. طبقه‌بندی فرم رویشی رانکایر بر اساس این فرض است که مورفولوژی گونه‌ها با عوامل آب و هوایی کاملاً مرتبط می‌باشد. مناطق حاره‌ای مرطوب مساعدترین شرایط را برای گونه‌ها از نظر تشعشات خورشیدی، دما و نزولات فراهم می‌آورد در حالی که سایر محیط‌ها با کمبود رطوبت، تشعشعات خورشیدی و یا دما مواجه‌اند، در نتیجه گونه‌ها درجات متفاوتی از سازش را نشان داده و عکس العمل آنها در جابجایی محل ظهور جوانه‌ها بروز می‌نماید. در راستای شناسایی گونه‌های گیاهی بر اساس فیزیونومیک مطالعات زیادی صورت گرفته است (پوررضایی و همکاران، ۱۳۸۹٫، ایرانبخش و همکاران، ۱۳۸۷٫، صفی‌خانی و همکاران ۱۳۸۶).
بر اساس طبقه‌بندی رانکایر اشکال زیستی یا فرم رویشی گیاهان به صورت زیر معرفی می‌شود (مصداقی، ۱۳۸۰).
فانروفیت[۷۳]: شامل درختان می‌باشد چون جوانه‌ی احیاکننده‌ی[۷۴] آنها بالای ارتفاع ۲۵ سانتی‌متر است.
همی‌کریپتوفیت[۷۵]: جوانه‌ی احیا کننده در سطح زمین است و اندام احیا‌کننده در زمستان از بین می‌رود بسیاری از گیاهان یکساله و چند ساله از این گروه هستند.
کریپتوفیت[۷۶]: جوانه‌ی احیاکننده‌ی آنها در زیر زمین است (آنهایی که ریزوم (غده) یا پیاز یا ساقه‌ی زیرزمینی دارند جزء ژئوفیت‌ها هستند. گیاهانی که کلاً داخل آب هستند از نوع هیدروفیت[۷۷] هستند.
کامه‌فیت[۷۸]: شامل گیاهانی است که حالت پشته‌ای دارند و جوانه‌ی احیای آنها بین سطح زمین و ارتفاع ۲۵ سانتی‌متر می‌باشد.
تروفیت[۷۹]: این نوع گیاهان زود گذر هستند کل دوره‌ی رویشی خود را در مدت زمان کوتاهی سپری می‌کنند (۱۵ روز یا حداکثر یک ماه) در آغاز فصل که هوا گرم است قبل از رسیدن دوره‌ی سرما دوره‌ی رویشی خود را تمام می‌کنند و در این مدت دانه‌ها را ایجاد می‌کنند، تکثیر اینها با دانه است.
| برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید. |